Kedinizin Davranışlarını Anlamak: Ruh Hali, Bozukluklar ve Çözümler

kedilerde-davranis-bozukluklari

Kediler genellikle “asosyal” ve “soğuk” diye tanımlansa da bu onların tüm gerçeğini yansıtmaz.

Bazen yalnız kalmayı seçerler, ama aynı zamanda sevgi dolu, oyunbaz ve sosyal olabilirler.

Tıpkı insanlar gibi, kediler de ruhsal ve fiziksel değişimler yaşar. Bu değişimlerin bazıları doğal olsa da bazıları davranış bozukluğu olarak ortaya çıkabilir.

İşte en yaygın kedi davranış bozuklukları, nedenleri ve çözüm yolları:

asosyal-kedi

1-Agresyon (Saldırganlık)

Kedilerde agresyon, yani saldırganlık, çoğu zaman dışa vurulan stresin, korkunun veya kontrol etme isteğinin bir sonucudur. Bu davranış, kedinin çevresiyle olan uyumunu bozabileceği gibi, sahibinin güvenliği ve evdeki huzur için de sorun yaratabilir. Ani tırmalama, ısırma ya da diğer kedilere saldırma gibi tepkiler, kedinin kendini savunma veya alanını koruma çabasının işareti olabilir.

saldirgan-kedi

Olası Nedenler:

  • Üstünlük kurma isteği 
  • Av içgüdüsü
  • Acı veya yaralanma
  • Aşırı enerji (hiperaktivite)
  • Bilinmeyen sebepler

Belirtiler:

  • Diğer kedilere saldırma
  • Tüy kabartma
  • İdrarla bölge işaretleme
  • Eşyaları sahiplenip tırmalama
  • Korkup saklanma veya donakalma

2-Depresyon

Evet, kediler de depresyona girebilir. Çevresel değişiklikler, sevdiği kişiden ayrılma, ilgi eksikliği ya da sağlık sorunları kedilerde bu ruh halini tetikleyebilir. Depresyon yaşayan kediler genellikle daha içine kapanır, oyunlara ve etkileşime karşı isteksiz hale gelir. Bu durum hem onların genel sağlığını hem de sahipleriyle olan bağını olumsuz etkiler. Erken fark edilen belirtiler sayesinde kedinize daha kısa sürede destek olabilir ve yeniden eski neşesine kavuşmasına yardımcı olabilirsiniz.

kedilerde-depresyon

Olası Nedenler:

  • Çevresel değişiklikler (taşınma, yeni evcil hayvan, evdeki düzenin bozulması)
  • Sevdiği kişiden ayrılma veya yalnız kalma
  • İlgi ve oyun eksikliği
  • Kronik sağlık sorunları
  • Yaşlanma süreci veya hormonal değişiklikler

Belirtiler:

  • İştah azalması
  • Aşırı tüy dökme
  • Oyun ve etkileşime karşı isteksizlik
  • Kalabalıktan uzaklaşma, saklanma eğilimi
  • Kolayca korkma veya irkilme

3-Maternal Bozukluk

Anne kedinin yavrusunu reddetmesi, onu beslememesi veya yuva yapmaması “maternal bozukluk” olarak adlandırılır. Bu durum, hem anne kedinin sağlığı hem de yavruların hayatta kalması açısından ciddi riskler oluşturur. Erken fark edilip doğru şekilde müdahale edilmezse yavruların gelişimi olumsuz etkilenebilir.

kedilerde-maternal-bozukluk

Olası Nedenler:

  • Doğum sırasında yaşanan komplikasyonlar
  • Annenin stresli veya güvensiz ortamda bulunması
  • Hormonal dengesizlikler
  • Annenin sağlık sorunları (enfeksiyon, ağrı vb.)
  • Deneyimsizlik veya ilk doğum

Belirtiler:

  • Yavruları emzirmeyi reddetme
  • Yuvayı terk etme veya yavrularla ilgilenmeme
  • Yavrulara karşı saldırgan davranışlar
  • Sürekli huzursuzluk veya saklanma
  • Yavruyu taşımama veya korumama

4-Pika Sendromu

Kedilerde pika sendromu, besin değeri olmayan maddeleri yeme davranışı olarak tanımlanır. Plastik, kumaş, ip, kağıt gibi nesneleri çiğneme veya yutma eğilimi gösteren kedilerde bu durum sıkça görülür. Pika sendromu genellikle stres, can sıkıntısı, yetersiz beslenme ya da dikkat çekme isteğinden kaynaklanabilir. Uzun vadede sindirim sistemi tıkanıklıklarına yol açabileceği için dikkatle takip edilmesi gerekir. Erken fark edildiğinde çevresel düzenlemeler, oyun ve ilginin artırılması, doğru beslenme ile bu davranış kontrol altına alınabilir.

kedilerde-pika-sendromu

Olası Nedenler:

  • Sindirim sistemi sorunları
  • Karaciğer hastalıkları
  • Vitamin ve mineral eksiklikleri
  • Annenin sağlık sorunları (enfeksiyon, ağrı vb.)
  • Davranışsal problemler (stres, kaygı, dikkat çekme isteği)

Belirtiler:

  • Plastik, kumaş, ip, kağıt gibi nesneleri çiğneme veya yutma
  • Normal mama dışında yabancı maddelere ilgi gösterme
  • Eşyalarda sürekli kemirme veya ısırma izleri
  • Yutulan cisimlere bağlı kusma veya sindirim sorunları
  • Sürekli huzursuzluk ve çevreyi karıştırma eğilimi

5-Kızgınlığa Bağlı Davranış Problemleri

Kedilerde kızgınlık dönemi, hormonal değişimlere bağlı olarak çeşitli davranış problemlerine yol açabilir. Bu süreçte kediler normalden daha fazla miyavlayabilir, huzursuz davranabilir, eşyaları işaretleyebilir ya da sahibine karşı aşırı ilgi gösterebilir. Bu durum kedinin doğal bir süreci olsa da, hem onun hem de sahibinin yaşamını zorlaştırabilir.

kizginliga-bagli-davranis-problemleri

Olası Nedenler:

  • Hormonal değişiklikler
  • Çiftleşme içgüdüsü
  • Yeterli fiziksel ve zihinsel uyarım eksikliği
  • Stres veya huzursuzluk

Belirtiler:

  • Normalden fazla ve yüksek sesle miyavlama
  • Sürekli kapı veya pencere önünde bekleme
  • Sürtünme ve yuvarlanma davranışlarında artış

  • Eşyaları veya belirli bölgeleri idrarla işaretleme

  • Sahibine karşı aşırı ilgi gösterme veya huzursuzluk

6-Stres

Kedilerde stres, çevresel değişiklikler, yalnızlık, ilgi eksikliği veya sağlık sorunları gibi birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Stresli bir kedi genellikle huzursuz, içine kapanık veya normalden farklı davranışlar sergileyebilir. Uzun süreli stres, bağışıklık sistemini zayıflatarak hem ruhsal hem de fiziksel sağlık üzerinde olumsuz etkiler bırakabilir. Bu nedenle kedinizin davranışlarındaki değişimleri erken fark etmek ve onu rahatlatacak önlemler almak oldukça önemlidir.

kedilerde-stres

Olası Nedenler:

  • Sahibinden ayrılmak
  • Ev değişikliği
  • Yabancı insanların ilgisi
  • Küçük çocukların aşırı sevgisi
  • Tuvalete erişimin kısıtlanması

Belirtiler:

  • Uyku bozukluğu
  • İştahsızlık
  • Agresif veya çekingen davranışlar

Kediniz İçin Ne Yapabilirsiniz?​

Davranışlarında ani bir değişim fark ettiğinizde hemen gözlem yapın. Sorun devam ediyorsa mutlaka veteriner hekime başvurun. Erken teşhis hem kedinizin sağlığı hem de sizin mutluluğunuz için çok önemlidir. Unutmayın: Kediniz sadece miyavlamıyor, davranışlarıyla da size mesaj gönderiyor. Onu anlamak, mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlamak sizin elinizde.

Yazımızda bahsettiğimiz davranış bozukluklarıyla ilgili
kedinizin ihtiyacına destek olabilecek ürünlerimizi aşağıda bulabilirsiniz.

Dışkı Yeme (Kaprofaji)

Kaprofaji; sözlük anlamıyla dışkı yeme kedilerde ve köpeklerde görülen bir davranış bozukluğudur.  Evcil hayvanlarda en sık görülen rahatsızlıklardan biri olan dışkı yeme alışkanlığı, kedilerde nadiren köpeklerde ise sıklıkla görülmektedir. Kedilerde ve köpeklerde görülen bu olumsuz alışkanlıklar, çoğu zaman ciddi hayvan hastalıklarını da beraberinde getirir. Çünkü dışkılarda bulunan bir takım virüs ve bakteriler, kedi ve köpeklerin vücuduna girdiği için beraberinde büyük sorunları da getirmektedir.

Dışkı yeme alışkanlığına sahip olan kediler veya köpekler daha çok kendi dışkılarını yerken, aynı zamanda da farklı hayvanların da dışkılarını yiyebilirler. Bu durumda da mutlaka kedi veya köpeklerin gerekli tedavileri görmeleri gerekmektedir.

Dışkı yeme alışkanlığına sahip olan köpekler genellikle küçük yaşlarda olan yavrulardan oluşmaktadır. Yani hala anne sütü emen yavru köpeklerin dışkılarında belli oranda proteinler bulunduğu için anne köpekler yavrularının dışkılarını yerler.  Bu durumu gören yavru köpekler annelerini taklit ettikleri için dışkı yemeye başlarlar. Yavru köpekler veya yavru kediler sütten kesildikten hemen sonra dışkı yeme alışkanlıklarını bırakırlar. Normal şartlarda dışkı yeme alışkanlığı bu şekilde başlar ve yine yavruların sütten kesilmesi ile son bulur. Fakat bazı kedi ve köpekler her ne kadar annelerinden beslenmeyi bırakmış olsalar da dışkı yeme alışkanlığını sürdürmektedir. Bu durumda da bir takım beslenme bozuklukları veya çeşitli vücut sağlığı problemleri yaşanabilir. Dolayısı ile köpeklerde veya kedilerde görülen dışkı yeme alışkanlıklarının hemen önlenmesi gerekmektedir.

Dışkı Yeme Problemlerinin Nedenleri

Yukarıda belirtilen nedenlerden farklı olarak da bir takım sorunlar köpeklerde dışkı yeme alışkanlığı ortaya çıkarabiliyor. Dolayısı ile ilk olarak, dışkı yeme nedeni tam olarak tespit edilmeli ve bu yönde bir önlem alınmalıdır. Köpeklerde görülen dışkı yeme alışkanlıklarının başlıca nedenleri ise;

  • Beslenmedeki eksiklikler nedeniyle vücuda yeterli mineral alınamamasından dolayı besin dışı maddeleri tüketme eğilimi
  • Özellikle apartman dairesinde bakılan hayvanların yeterince dışarıda gezdirilmemesi nedeniyle bulunduğu ortama dışkılaması sonucu hayvanın bundan rahatsızlık duymasından dolayı dışkıyı yiyerek ortadan kaldırma isteği
  • Köpeğin sürekli zincirde bağlı kalması
  • Hareketsiz yaşam tarzı
  • Aynı ortamda çok sık bulunma
  • Sindirim sorunları ve bağırsak hastalıkları
  • Köpeklerin hoşuna giden çeşitli kokular
  • Sahipleri tarafından veya diğer hayvanlar tarafından ilgi görme isteği
  • Hayvanlarda oluşan aşırı ve yoğun stres

Tüm bunlar köpeklerde dışkı yeme alışkanlığını tetikleyen etmenlerin başında gelmektedir. Hayvan sahiplerinin ise bir an önce bu duruma bir çözüm üretmesi gerekir. Çünkü dışkı yeme alışkanlığına sahip olan köpeklerde ve kedilerde parazitlere bağlı olarak birçok çeşitli hastalık ortaya çıkabilir. Ayrıca hayvanların tüylerinde ve yine ağız kısmında dışkı yeme alışkanlığına bağlı olarak biriken zararlı virüsler ve parazitler, insan vücuduna da bulaşabilir. Dolayısı ile hem insanlarda hem de hayvanlarda istenmeyen çeşitte hastalıklar meydana gelecektir.

Evcil dostumuzda dışkı yeme alışkanlıklarının önüne geçmek için neler yapılabilir:

  • Dışkı yeme alışkanlığının nedeni bulunmalıdır. Bunun için  bir veteriner hekimden yardım almak gerekir
  • Eğer nedeni beslenme kaynaklı ise kaliteli kuru mamaya geçilmelidir
  • Vetri Science Canine Plus Multivitamin köpeğinizin ihtiyaç duyduğu gerekli vitamin mineral takviyesini sağlayacak ve bu sayede daha rahat bir şekilde kaprofajinin önüne geçilebilecektir
  • Anksiyete durumlarında ise kediniz veya köpeğinizle birlikte daha uzun vakit geçirerek, dışarıda daha uzun dolaştırarak
  • Vetri Science Composure’un doğal içeriğinden yardım alarak kedinizin ya da köpeğinizin anksiyetif davranışlarının önüne geçmeniz kolaylaşacaktır.

Köpeklerde Davranış Bozuklukları

Evcil hayvanlar bakımı ve beslenmesi yönüyle insanlarda olan bazı ortak özellikleri taşır. Bir evcil hayvan sahiplenmeden önce içtiği sudan kullanması gerektiğinde ilacına kadar detaylı düşünmeniz gerektiğini bilmeniz gerekir. Yaşam tarzlarındaki küçük bir değişim doğru yönde ve doğru bir uygulama ile olmazsa hem fiziksel hem psikolojik olarak onlara zarar verebilir. Özellikle köpekler duygusal olarak bağlılıklarıyla bilinen evcil hayvan gruplarından olduğu için onlarda göreceğiniz ruhsal bozukluklar karşılaşabileceğiniz durumlardandır. Bu bozukluklardan en sık görülen davranış bozuklukları hem sizin hem de köpeğinizin yaşam konforunu azaltan bir durum olarak giderek büyüyebilir.

Davranış bozukluğu yaşayan köpekler kimi zaman sahipleri tarafından barınağa bırakılma, tek edilme, ötenazi gibi en negatif durumlarla karşı karşıya getirilir. Bir evin içinde yaşarken bu sorun nedeniyle hayat kalitesi düşen köpekler, terk edilme durumunda dışarıdaki yaşam koşullarına uyum sağlayamaz. Köpeği dolaylı olarak ölüme terk eden bu yöntemler yerine onunla anlaşmak ve profesyonel bir destekle ona yardımcı olmak en iyi seçimdir.

Köpeğinizin problemini anlamak için olası davranış bozukluklarını inceleyebilir, bunlardan birini ya da birkaçını gösteren köpeğinizi uzman bir veteriner hekimine götürebilirsiniz.

  • Dışkı yeme
  • Dışkı ve idrarı tutamama
  • Sürekli havlama
  • Dışarıda geçirdiği zamanda ilgi çekme isteği ve fazla hareketlilik
  • Özellikle arabalara, bisikletlere havlama
  • Depresyon
  • Tüyleri fazla yalama ve koparma
  • Normal olmayan cinsel davranışlar
  • Kendisinin eşyasını ya da sizin eşyanızı yeme/parçalama
  • Ağzında sürekli bir nesne ile gezmesi
  • Bir alan ya da eşyayı gereğinden fazla sahiplenme
  • Ayrılma korkusu ile siz olmadan vakit geçirememe
  • Uyku ve diyet sorunları
  • Sık sık bir yeri kazma durumu
  • Sık mama isteme

Yukarıdaki problemler bir davranış bozukluğudur ve gerekli terapilerle çözülebilir. Çünkü köpekler 3-5 yaşına kadar oturan kişiliği nedeniyle bu süreçte doğru yetiştirilme şekliyle büyümelidir. Aksi taktirde küçük bir problem büyüyebilir ya da köpeğinizin sizinle olmadan önce yaşadığı bir travma stres bozukluğu olarak ortaya çıkabilir. Bu durum da davranış bozukluğu olarak seyredebilir.

Yavru köpeklerde henüz kişiliği oturmamış olduğundan gelecekteki bu gibi sorunlar henüz sahibi tarafından anlaşılmayabilir. Ancak fark edilen durumlarda yapılması gereken uzman bir kliniğe danışmaktır. Her köpeğin yaşı, cinsi, yaşam alanı, beslenme şekli ve sağlık durumu birbirinden farklı olduğu için farklı tedavilere ihtiyaç duyulur. Bu nedenle veteriner hekiminizin önerisi ile diyet değişimi, itaat eğitimi, klasik koşullanma eğitimi, klinikteki diğer köpeklerle sosyalleşme gibi tedaviler uygulanabilir.

Tedavilerine ek olarak köpeğimiz için destek ürünlerine başvurabiliriz. Çoğu zaman veteriner hekim önerisiyle tek başına bile çözüm sunmaktadır.

Composure huysuzluk, hiperaktivite, anksiyete ve çevre kaynaklı stres sonucu davranışsal bozukluk gösteren kedi ve köpeklerin, kişiliği ve enerji seviyesini değiştirmeden sakinleştirici etki yaratan formüle sahiptir. Herhangi bir uyuşukluk hissi, yan etki oluşturmadan rahatlama ve sakinleşme duygusunu teşvik eder, ruhsal durumu iyileştirir.

SynbioCure duygu durum bozukluklarında denge sağlar. Lincoln Anksiyete Skalası ve Kortizol seviyelerini azaltırken Seratonin seviyesinin yükselmesini sağlar.

YNC Pet Aroma Terapi Serisi özel olarak hazırlanan ve köpekleriniz için uygun doz ve rejimlerde kullanma imkanı sunan yüksek kaliteli yağlar sayesinde kedilerinizde aromaterapi ile sakinlik sağlanarak kaygı ve stresin neden olduğu istenmeyen durumlar önlenebilir. Kedi ve köpekleriniz için  hazırlanmış aromaterapi uçucu yağları ile oluşabilecek depresyon, anksiyete gibi durumların önüne geçilmesinde yardımcıdır. Yatıştırır ve güven duygusu oluşmasına destek sağlar.

KOOL DOG® değişikliklerin veya stresli durumların neden olduğu davranış bozukluklarını önemli ölçüde azaltır ve zamanla bu davranış bozukluklarının önüne geçer. Köpeklerle ilişkili davranış bozukluklarının önemli ölçüde azalmasına hatta kaybolmasına yol açar ve daha iyi etkinlik sağlar. Her iki yatıştırıcı içeriğin de bulunduğu ve çift etkili güçlü bir yatıştırma özelliği olan tek inhaler üründür.

 Hem çevredekiler hem köpek sahibi hem de köpeğin kendisi için davranış bozuklukları büyük bir sorun olmak yerine tedavi edilebilir ve tedavi sonucu kesin çözüm alınabilir vakalardır. Veteriner hekimi seçimi, tedavi ve medikal destek ile köpeğiniz bu sorunları aşabilir, uyumlu hayatına devam edebilir.